مولفه های خود آگاهی

مولفه های خود آگاهی

 چکیده

خودآگاهی – اینکه چگونه خودمان را می بینیم و تأثیراتی که بر محیط مان می گذاریم – بر رفتار ما و نوع فردی که می خواهیم تبدیل شویم تاثیر می گذارد. اینکه معنای خودآگاهی چیست و چگونه در طول زمان توسعه می یابد موضوع تحقیقات اخیر و زمینه‌های کاربردی بوده است.  تعریف خودآگاهی؛ و دقت، اندازه‌گیری و تأثیرات آن، از جمله جنبه تاریک بیش از حد درون‌نگر بودن، از موضوعات روز مباحث علمی شده است. هدف عمده ایجاد چارچوبی برای ادغام فرآیندهای مبتنی بر نظریه خود آگاهی بوده است. مداخلات آموزشی با هدف افزایش ذهن آگاهی از طریق تأمل، بازخورد و مربی­گری صورت گرفته است. تحقیق و مفاهیم کاربردی در زمینه‌های اندازه‌گیری، ردیابی تغییرات، مداخلات و خود در ارتباط با دیگران در حوزه‌های تأثیر اجتماعی، ارائه خود در رسانه‌های دیجیتال و ارتقای خودآگاهی در ارتباط با عضویت سازمان و تیم از موضوعات مورد بحث حیطه خود آگاهی است.

نقش خود آگاهی در اینکه ما نمی‌توانیم چیزی را که از آن آگاه نیستیم تغییر دهیم، و زمانی که آگاه باشیم، نمی‌توانیم تغییری ایجاد نکنیم کاملا آشکار است. توسعه خودآگاهی یک موضوع داغ در فرهنگ معاصر در سراسر جهان و در بسیاری از رشته ها است. توسعه خودآگاهی در برنامه های آموزشی در زمینه هایی مانند مراقبت های بهداشتی (آموزش پزشک، پرستار و داروساز)، کسب و کار (مدیریت بازرگانی، مدیریت دولتی، کارآفرینی و برنامه های رهبری شرکتی)، توسعه دانشجویان، تربیت معلم، روانشناسی بالینی و مشاوره و مددکاری اجتماعی بکار رفته است. بیان چگونگی مفهوم سازی و به کارگیری خودآگاهی و به طور خاص تر، توسعه خودآگاهی در روانشناسی سازمانی از مباحث جاری است.

با تکیه بر مفاهیم کلیدی و ادغام آنها از بررسی های متون جامع اخیر در مورد خودآگاهی، و همچنین تحقیقات اخیر در توسعه خودآگاهی، خودآگاهی را می توان تعریف کرد و نحوه اندازه‌گیری آن را تبیین کرد، و پیشایند های فردی و موقعیتی و پیامدهای تغییرات در خودآگاهی را بررسی کرد تا تاثیر و تاثّر چگونگی روابط بین فردی، رفتارهای کاری و نتایج در طول حرفه فرد را برآورد کرد. باید تصدیق کرد که توسعه خودآگاهی یک جنبه تاریک بالقوه دارد - درون گرایی بیش از حد به بهای تشخیص فشارها، خواسته ها و انتظارات خارجی.

با توجه به گستردگی مفاهیم و روابط شناسایی شده، مدلی یکپارچه از فرآیندهای عاطفی، شناختی و انگیزشی که با حمایت موقعیتی تسهیل می‌شود، می تواند رشد تاب‌آوری، بینش از خود و هویت خود را افزایش دهد. مداخلات با هدف افزایش خودآگاهی و نتایج مثبت صورت گرفته است. مدل یکپارچه و بررسی مداخلات منجر به بررسی بیشتر تحقیق و کاربرد آینده در زمینه توسعه خودآگاهی شده است.

تعریف خودآگاهی

در قلب خود، خودآگاهی توانایی دیدن خودمان به وضوح است، یعنی تبدیل شدن به موضوع مورد توجه خود. بررسی های اخیر موافق هستند که تعریف خودآگاهی در ادبیات به روش های مختلفی مفهوم سازی شده است. محتوای خودآگاهی دارای اجزای درونی و بیرونی است.

خودآگاهی درونی شامل عاطفه، باورها، شناخت ها، علایق، اهداف، شخصیت، ارزش ها و الگوهای معنادار زندگی ما می شود.

خودآگاهی بیرونی شامل ادراک ما از ظاهر فیزیکی و رفتارمان است. خودآگاهی بیرونی همچنین شامل یک جنبه اجتماعی از خودآگاهی است، به ویژه، خود ارزیابی های ما در رابطه با آنچه دیگران به ما می گویند (بازخورد)، ادراکات ما از نحوه ارتباط مردم با ما و تأثیراتی که رفتار ما بر دیگران می گذارد، و تا چه حد ما به گونه ای رفتار می کنیم که نسبت به دیگران حساس است.

مؤلفه های درونی و بیرونی خودآگاهی در مفاهیمی مشهود است که دارای تمایزات جزئی هستند اما ممکن است مترادف با خودآگاهی به کار روند: خود بینشی و خودشناسی (آنچه در مورد خود و محیط خود می دانیم) و خودانگاره و خودهویتی (خودمان را چگونه می بینیم و فکر می کنیم دیگران ما را در نقش های مختلف چگونه می بینند).

فرآیند خودآگاهی شامل تفکر در مورد خود می شود به گونه ای که از ویژگی های خود آگاه می شویم، این آگاهی را حفظ می کنیم و از آن برای رفتار و تعامل با دیگران استفاده می کنیم. فرآیندهای فکری شامل درون نگری، خودآزمایی و جذب خود شدن (پیش­فعالی با احساسات، علایق یا موقعیت خود) می گردد. مولفان از این فرآیندها به عنوان تأمل (خودبازتابی)، نشخوار فکری، فراشناخت و ذهن آگاهی یاد کرده اند.

خودآگاهی انعکاسی عبارت است از توجه مداوم به خود، با تمرکز بر یادگیری آگاهانه و متعادل با انگیزه کنجکاوی یا علاقه به خود - آنچه هستیم و توانایی تبدیل شدن به آن را داریم.

خودآگاهی نشخوارکننده توجه به خود است که با تهدید، از دست دادن یا بی‌عدالتی درک شده برانگیخته می‌شود؛ تمایل به تأمل در مورد خودمان همه وجود را در بر می گیرد ؛ در مورد نقاط ضعف خود نشخوار فکری مداوم آزار دهنده می گردد؛ و به طور کلی به توانایی ها، نیازها، علایق و خواسته های خود توجه داشته باشیم؛ می تواند یک تمایل باشد - یک تفاوت فردی به گونه ای که برخی افراد در درون خود هدایت می شوند یا توانایی یا عادت درگیر شدن در فرآیندهایی را ایجاد می کنند که خودآگاهی آنها را حفظ و افزایش می دهد.

فراشناخت آگاهی از فرآیندهای فکری و توانایی های خود است. خود آگاهی فرایند کلیدی فراشناخت است. بدون خود آگاهی فراشناخت قابل تصور نیست. اگرچه فرایندهای نظارت و کنترل می توانند بدون خودآگاهی جریان یابند اما  به معنای دقیق آن فراشناخت نامیده نمی شوند.

ذهن آگاهی آگاهی از تجربیات در لحظه حال است. در لحظه حال بودن گاهی دشوار است. به همین معنا خود آگاهی گاهی دشوار می شود. مهارت ذهن آگاهی نیاز به تمرین و مربی گری دارد.

مولفه های خودآگاهی

مولفه های محتوایی خودآگاهی

خودآگاهی درونی

چگونه مردم خود – ارزش‌ها، علایق و اهداف خود – و تأثیر آن‌ها بر دیگران - را درک می‌کنند.

حالات ذهنی درونی، به‌ویژه، احساسات / هیجانات و شناخت‌ها / افکارها.

هنگامی که توجه به درون معطوف می شود، خود موضوع آگاهی خود می شود.

آگاهی از نگرش ها، باورها، هیجانات و انگیزه های خود.

یادآوری حالات داخلی گذشته و اندیشیدن به اینکه در آینده چه کسی خواهیم بود. دقت و صخت حالات درونی فرد.

خودآگاهی بیرونی

افکار در مورد اینکه دیگران چگونه ما را درک می کنند.

فرآیند آگاهی از ویژگی های فیزیکی و فیزیولوژیکی، حالات و احساسات عاطفی، و الگوهای معنادار زندگی، اعمال، باورها؛ و ایده های پیش ادراکی.

شباهت یا تفاوت در شیوه ای که شخص خود را می بیند، در مقایسه با نحوه درک آنها توسط دیگران.

ادغام درونی و بیرونی

مجموعه ای از مولفه ها، که می تواند از طریق تمرکز، ارزیابی و بازخورد ایجاد شود، و به فرد آگاهی از وضعیت درونی خود را ارائه می دهد، که رفتارهای او را هدایت می کند؛ و آگاهی از چگونگی تاثیر پذیری و تاثیرگذاری این امر بر دیگران.

توانایی دیدن خودمان به وضوح - درک اینکه ما چه کسی هستیم، دیگران ما را چگونه می بینند و ما چگونه با دنیای اطرافمان تناسب داریم.

بینش از خود (خود بینشی)

نقاط قوت و ضعفی که در خودمان می بینیم و درک مان از منابع، فرصت ها، پاداش های بالقوه و موانع.

خودانگاره (تصویر از خود)

شبکه‌ای از ابعاد روان‌شناختی که نحوه نگرش ما به خود و نقش‌هایمان را در بر می‌گیرد. ابعاد شامل خودکارآمدی، عزت نفس، خوددوستی، اعتماد به نفس، کنترل درونی و گشودگی به یادگیری است.

هویت از خود (خودهویتی)

که ارتباط نزدیکی با خودانگاره دارد، هویت خود شامل ویژگی‌های منحصربه‌فردی است که فرد در خود می‌بیند و نقش‌هایی که دارد و می‌خواهد به آن دست یابد.

مولفه های فرآیندی خودآگاهی

خودآگاهی انعکاسی

توجه مستمر به خود، با تمرکز بر یادگیری آگاهانه، تأملی و متعادل با انگیزه کنجکاوی در خود.

خودآگاهی نشخواری

توجه به خود که ناشی از تهدید بالقوه یا فعلی، از دست دادن یا بی عدالتی است.

فراشناخت

دانش فرآیندهای فکری خود و آگاهی از توانایی های خود. دانش فرایندهای فکری عمومی.

ذهن آگاهی

توجه دریافتی و پذیرا و آگاهی از رویدادها و تجربیات لحظه حال. صفت ذهن آگاهی: تمایل به آگاهی از تجربیات لحظه حال.

تمرکز بر یادگیری آگاهانه و متعادل با انگیزه کنجکاوی یا علاقه به خود - آنچه هستیم و توانایی تبدیل شدن به آن را داریم.

مطالب متنوع، تحلیلی و کاربردی روانشناسی

بر اساس منابع معتبر روز و یافته های پژوهشی

و تجزیه و تحلیل آنها در حیطه روانشناسی تربیتی شناختی

با تمرکز بر یادگیری خود تنظیم و راهبردهای یادگیری-مطالعه

و خلاقیت

استفاده از مطالب ارائه شده در این پایگاه، صرفا با ذکر منبع آزاد می باشد.