چهارشنبه - 31 اردیبهشت 1404
مجله تخصصی روانشناسی تربیتی شناختی
یادگیری خودتنظیم
خودتنظیمی در کلاس درس
قسمت دوم
یادگیری خودتنظیم برای دانش آموزان قرن بیست و یکم
اگر به فرزندانمان محبت کامل بدهیم، آنها قادر خواهند بود با هر چیزی که زندگی پیش روی آنها قرار می دهد کنار بیایند.
هر چقدر هم مسیری که برای رسیدن به نقش فعلی خود به عنوان یک مربی پیموده اید مستقیم یا پیچیده باشد، تصور کنید که آن سفر با جریان های بی پایان متن ها، ایمیل ها و ویدیوهای جذاب یوتیوب که برای جلب توجه دانش آموزان شما رقابت می کنند چقدر متفاوت خواهد بود. ناگفته نماند که گزینه توقف در طول مسیر برای گرفتن عکس با گوشی هوشمند، ارسال بهروزرسانیها در صفحه فیس بوک و بررسی فیدهای توییتر دوستان هم اضافه شوند. حجم انبوه اطلاعات و دسترسی آسان به آن که فرزندان ما دارند، مربیان را با مشکلی مواجه کرده است که نسلهای قبل نداشتند. اگرچه معلمان همیشه مجبور بوده اند برای جلب توجه دانش آموزان و درگیر کردن آنها در درس تلاش کنند، اما رقابت برای انرژی ذهنی آنها هرگز بیشتر از این نبوده است. پاسخ به بار بیش از حد مداوم اطلاعات، حواس یادگیرندگان را پرت نگه میدارد و جمعآوری اطلاعات به روشهای تصادفی ممکن است مؤثرترین راه برای تقویت تفکر عمیق نباشد.
وقتی دانشآموزان توجه خود را متمرکز میکنند، میتوانند اطلاعات را از حافظه فعال به حافظه بلندمدت منتقل کنند، که به توسعه تفکر مفهومی، خلاقیت و استدلال انتقادی کمک میکند. دانشآموزان برای استفاده از تمام پتانسیل ذهن خود باید یاد بگیرند که حواسپرتیها و وقفهها را فیلتر کنند و عمیق و انتقادی فکر کنند. به همین ترتیب، برخی از کودکان با در دسترس بودن چیزهایی مانند پول و غذا، با انگیزه رضایت کوتاه مدت زندگی می کنند. تعداد زیادی از دانش آموزان ما گرفتار در چنگال "رضایت آنی" هستند. مطالعه معروف مارشمالو که در سال 1972 توسط والتر میشل در استنفورد انجام شد، نشان داد که خودتنظیمی چقدر برای دستیابی به موفقیت در زندگی مهم است. خودتنظیمی - همچنین به عنوان خودکنترلی یا خود انضباطی نیز شناخته می شود - کنترل رفتار بر اساس اهدافی است که فرد برای خود تعیین کرده است. میشل به کودکان چهار ساله یک مارشمالو ارائه داد اما به آنها گفت که اگر منتظر بمانند در بازگشت از انجام یک کار، به آنها دو مارشمالو می دهد. بچهها در به تأخیر انداختن خشنودی موفقیتهای زیادی داشتند. پس از حدود 13 سال، میشل دریافت که کودکانی که می توانند از طریق روش های مختلف عاطفی، رفتاری و شناختی منتظر دریافت پاداش دو مارشمالو باشند – یعنی تاخیر ارضاء - عملکرد بهتری در زندگی دارند. کسانی که منتظر مارشمالو بودند، متکی به خود و اعتماد به نفس بیشتری بودند، هنگام کار روی پروژهها انگیزه بیشتری داشتند، از نظر تحصیلی موفقتر بودند، در تمرکز و برنامهریزی بهتر بودند، مشتاقتر برای یادگیری بودند، و همچنان میتوانستند رضایت را به تأخیر بیندازند. اینها ویژگی های خودتنظیمی است. کسانی که یک عدد مارشمالو خوردند، از ناامیدیها ناراحت شدند، بیشتر به استرس پاسخ منفی دادند، 210 امتیاز کمتر در SAT کسب کردند، و هنوز نمیتوانند رضایت را به تأخیر بیندازند.
نیکلاس کار در کتاب خود به نام کم عمق ها: کاری که اینترنت با مغز ما می کند - در سال 2011 می نویسد که مردمان اولیه اگر می توانستند به سرعت توجه خود را به شکار معطوف کنند، احتمالاً زنده می ماندند و مخزن ژن خود را تداوم می دادند. بعدها، زمانی که چاپ به یک رسانه محبوب برای انباشت دانش تبدیل شد، ما یاد گرفتیم که برای مدت زمان طولانی تری تمرکز کنیم. و امروز، اینترنت را بررسی و اسکن میکنیم، و ما را به ارزیابی سریع محیط و دورههای طولانی حواسپرتی بازمیگرداند. بنابراین، با توجه به حجم بیش از حد اطلاعات و دسترسی آسان به رضایت کوتاه مدت در دنیای امروز، چگونه میتوانیم نیاز به یادگیری هدفمند، پشتکار، خودکنترلی و توجه سالم به شکستها را به عنوان فرصتهای یادگیری در دانشآموزان القا کنیم؟
یادگیری خود تنظیم به یادگیرندگان کمک می کند تا انعطاف پذیری و استقلال خود را توسعه دهند، یاد بگیرند که در مورد تجربیات فکر کنند، و راه های متعددی را برای حل مسائل پیچیده و مبهم در نظر بگیرند. با استفاده از مدل استراتژی های یادگیری خود تنظیم، دانش آموزان یاد می گیرند که احساسات، رفتار و شناخت خود را متعادل کنند. همانطور که آنها این سه پایه یادگیری خود تنظیم را هماهنگ می کنند، انگیزه و لذت بیشتری در یادگیری پیدا می کنند.
برای اینکه دانشآموزان به تواناییهای بالقوه خود دست یابند، باید دارای ویژگیهایی باشند که به آنها امکان تمرکز، اجتناب از حواسپرتیهای بیمعنا، استفاده از ابزارهای فکری مناسب و حفظ نگرش با اعتماد به نفس را بدهد. خودتنظیمی و نحوه کاربرد آن در زمینه یادگیری ابزاری پیشرفته برای انجام این ویژگی ها و بسیاری از ویژگی های دشواری است که معلمان و دانش آموزان (اساتید و دانشجویان) با آنها روبرو هستند. قبل از اینکه بتوانیم دانش آموزان را به سمت موفقیت راهنمایی کنیم، آنها باید به "خود تنظیمی برای یادگیری" (یادگیری خود تنظیم) دست یابند. یادگیری خود تنظیم در رویکرد یادگیری خودمختار در چهار مرحله در طول عمر اتفاق می افتد.
واداشتن دانش آموزان به درگیر شدن در کارها به تسهیل توسعه خودتنظیمی و نحوه یادگیری بهتر در چهار مرحله از مشارکت در یادگیری کمک می کند. بر اساس مطالعات عصبی و تحقیقات یادگیری، الزامات خاصی وجود دارد که همه دانش آموزان در هنگام یادگیری به آنها نیاز دارند.
چهار مرحله توسعه خودتنظیمی با چهار مرحله مشارکت در یادگیری ادغام میشوند تا شیوههای عملی و مبتنی بر شواهد را ارائه دهند که از شما در هدایت دانشآموزانتان به سطوح بالاتری از خودمختاری در یادگیری حمایت میکند. هدف اصلی ارائه تحقیقات به روز، تئوری مستحکم و شیوه های قابل انجام برای افزایش پیشرفت دانش آموزان و در نتیجه کاهش شکاف پیشرفت است.
اهداف اضافی عبارتند از:
روشن شدن نظریه هایی که در یادگیری خود تنظیم بنیادی هستند.
تعریف نحوه مشارکت دانش آموزان در یادگیری
نشان دادن راه هایی برای پرورش اعتماد به نفس یادگیرنده
ارائه ایده هایی برای توسعه ظرفیت های بیشتر برای تفکر
کمک در ایجاد هدف
متمرکز نگه داشتن دانش آموزان بر روی کار
توسعه دانشمندان مادام العمر
آموزش یادگیرندگان در مورد چگونه یادگیری را یاد بگیرند
و به عنوان یک طرح قابل انجام در منطقه، مدرسه یا کلاس درس کنار هم قرار دادن این عوامل.
برای اینکه مربیان بتوانند شیوههای مؤثر را پیادهسازی کنند، به یک پایه محکم از نظریهها و تحقیقات حمایتی نیاز دارند. تئوری های موجود در مورد یادگیری خود تنظیم از نگاه کارشناسان مختلف در این زمینه، خودتنظیمی را به عنوان یک فرآیند سه بعدی و آموخته شده تعریف می کند که از طریق آن معلم یادگیرنده را راهنمایی می کند تا بین عاطفه، رفتار، و شناخت (الفبای یادگیری) تعادل برقرار کند.
فرآیند توسعه یادگیری خود تنظیم چهار مرحله: ایجاد، مداخله، حمایت و رهاسازی را مطرح می کند. دانستن اینکه این مراحل چگونه توسعه مییابند، راهی را به معلمان ارائه میدهد تا دانشآموزان را به شیوهای پیشرو ببینند، راهی که در آن بلوغ دانشآموز، ارائه موضوعات تحصیلی، الگوسازی اولیه والدین/خانواده، و رشد پایدار در نظر گرفته میشود. داشتن لحن مترقی در کلاس درس به دانشآموزان اطمینان میدهد که وقتی مدلها، حمایتها، تمرینها و استقلال را برای رسیدن به بالاترین پتانسیل خود داشته باشند، میتوانند به موفقیت برسند. همچنین در طرحهای زندگینامهای از دانشآموزان و تحلیلهایی از نحوه اعمال توسعه خودتنظیمی در تجربیات فردی آنها قابلیت کاربرد دارند.
یادگیرندگان در توسعه یادگیری خود تنظیم از طریق درگیر شدن در یک کار معین هدایت می شوند. تحقیقات نشان می دهد که یک الگوی چرخه ای برای درگیر شدن در یادگیری وجود دارد. چهار مرحله معین عنوان می شود و به طور کلی اقدامات درون هر مرحله مشخص می شود. استراتژیهای جامع اضافی به اقدامات و فعالیتهای قابل انجام تقسیم میشوند. استفاده از یک ماتریس متقابل از مراحل یادگیری و مراحل توسعه یادگیری خود تنظیم راهنمای خوبی است و اعمالی که معلمان و دانش آموزان انجام می دهند را نشان می دهد. ماتریس متقاطع برای معلمان در برنامه ریزی دروس، تمایز وظایف یادگیری و ارزیابی رشد دانش آموزان مفید است. دانش آموزان می توانند از آن برای نظارت بر پیشرفت خود و تمرکز بر روند موفقیت استفاده کنند.
مراحل اولیه یادگیری با ایجاد اعتماد به نفس دانش آموزان شروع می شود. قبل از اینکه یادگیری اتفاق بیفتد، دانش آموزان باید در انجام اقدامات در جهت یادگیری احساس اطمینان کنند. شناسایی و حمایت شکل گیری اعتماد به نفس و قدرت عاطفی دانش آموزان اساسی است. یک مؤلفه مهم در یادگیری، دانستن احساس یک یادگیرنده در مورد موقعیت یادگیری است. تحقیقات علوم اعصاب حاکی از آن است که وضعیت عاطفی یادگیرنده یا احساس او بر آنچه که در فضای یادگیری به آن توجه می کند تأثیر بسزایی دارد. همچنین ایده هایی را برای برانگیختن علایق دانش آموزان و ایجاد ارزش در یادگیری به اشتراک می گذارد. ایده های مفید برای حرکت دانش آموزان از بدبینی به خوش بینی، لازم برای دستیابی به یادگیری خود تنظیم، ارائه شده است. همچنین ایده هایی برای ایجاد انگیزه در دانش آموزان از طریق توسعه خودکارآمدی آنها از طریق یک محیط یادگیری حمایتی ضروری است.
راه های پرورش پویایی تفکر دانش آموزان از عوامل مهم دیگر است. این شناخت - سطوح چندگانه تفکر - و فراشناخت - تفکر در مورد تفکر خودمان را توضیح می دهد، که شامل این است که چگونه خود را به عنوان یادگیرنده می بینیم و نحوه برخورد با مشکلات را کنکاش می کنیم. در قرن 21، مهمتر است که به دانشآموزان بیاموزیم که چگونه فکر کنند تا اینکه به چه چیزی فکر کنند. استراتژیهای مستقل و حاوی محتوا، از رشد تفکر در کلاس پشتیبانی میکنند.
تعیین اهداف عامل اساسی دیگر است. اهداف در یک سلسله مراتب تنظیم می شوند و از آنچه می خواهیم باشیم (خود ایده آل) به اهدافی که الفبای یادگیری را مشخص می کنند، و تعامل اهداف یادگیری و عملکرد حرکت می کنند. با گسترش چارچوب هدف هوشمند، چارچوب یادگیری هوشمند شامل جنبه های خود تنظیمی شکل می گیرند. استراتژیهایی برای ارائه بازخورد به دانشآموزان در مورد پیشرفت آنها همراه با پیشنهادات برنامهها برای کمک به ترکیب فناوری در تعیین هدف ارائه می شود.
گام بعدی راه هایی را برای دانش آموزان برای مدیریت اهدافی که تعیین کرده اند ارائه می کند. دانش آموزان امروزی شاید بیش از هر زمان دیگری حواسشان پرت باشد. معلمان و والدین به ابزارهایی برای کمک به دانش آموزان در "توجه" و اجتناب از حواس پرتی نیاز دارند. ایدهها، استراتژیها و تکنیکهای متعددی برای کمک به دانشآموزان در مدیریت اهداف در داخل و خارج از کلاس ارائه شده است. نحوه مدیریت زمان، سازماندهی نگهداری مطالب، مدیریت استرس و غلبه بر احساسات خود تحمیلی از طریق خلاقیت هدایت می شود.
تغییر از تکالیف به عنوان تمرین به ابزار ضروری مطالعه در خانه نیز مهم است. تعداد کمی از موضوعات در آموزش و پرورش به اندازه تکالیف خانه باعث ایجاد حیرت می شود. اگرچه تحقیقات یا شواهد کمی از تکالیف درسی پشتیبانی می کند، کودکان باید یاد بگیرند که چگونه خارج از کلاس درس مطالعه کنند؛ چگونه معلمان باید یک محیط یادگیری سازنده را حفظ کنند که عادات مطالعه و مهارت های مطالعه را پرورش دهد. والدین و مربیان برای تشویق مطالعه خارج از کلاس ایدهها و نکات مفید نیاز دارند.
ماهیت انتقادی تأمل و آرامش در یادگیری تمرکز دارد. مردم بیشتر از انعکاس یک تجربه یاد می گیرند تا از خود تجربه. فرمت های مختلفی برای فرآیند بازتاب ارائه شده است. دانش آموزانی که بیش از حد برنامه ریزی می کنند سطح استرس بالایی دارند، بنابراین معلمان و والدین باید هشیار باشند. برای کمک به کاهش استرس کودکان تکنیک های تمدد اعصاب مفید می باشد.
ئر نهایت همه چیز را باید کنار هم قرار دهیم. چارچوب تمرین کلاسی درس می تواند برای اجرای در سطح مدرسه گسترش یابد. راههایی برای ارزیابی توسعه خودتنظیمی و راههایی برای دانشآموزان برای شناسایی اینکه چگونه دوست دارند یاد بگیرند و خود را برای تبدیل شدن به یادگیرندههای خودمختار توسعه دهند، وجود دارد.
استفاده از این ساختار بهعنوان پایهای برای خودتنظیمی و مشارکت در یادگیری میتواند به معلم در ایجاد یادگیرندگان خودمختار کمک کند و با تئوری و تحقیق در مورد خودتنظیمی با درگیر شدن در یادگیری آشنا می شود. از آنجا، بسته به سطح توسعه خودتنظیمی دانشآموزان، میتواند راههای فردی را برای رسیدگی به نیازهای حیاتی انتخاب کند. به عنوان مثال، اگر با دانش آموزانی کار می کنید که به طور مزمن ضعیف عمل می کنند، می توانید تقویت اعتماد به نفس دانش آموزان را بکار ببرید. اگر با دانش آموزان پیشرفته تری کار می کنید، می توانید هدف گذاری را بکار ببرید. خود تنظیمی در کلاس میتواند توسط تیم یادگیری حرفهای یا به عنوان پروژه مطالعه کتاب استفاده شود.
بسادگی می توان تصور کرد که یادگیری خود تنظیم می تواند در کلاس درس کارآمد و اثربخش باشد. امروز ما می توانیم ادعا کنیم که ابزار پیشرفته ای را در اختیار داریم که اثر بخشی آن مبتنی بر شواهد روزافزون است. تلاش ما برای ارتقاء یادگیری و رشد و تکامل در کلاس درس البته حاصل تلاش فرهیختگانی است که امروز یاد آنها باقی مانده است.
مجله اینترنتی روان تنظیم
Online Journal of Ravantanzim
مجله تخصصی روانشناسی تربیتی شناختی
مدیر مسئول: محمود دلیر عبدی نیا
روانشناس تربیتی با دیدگاه شناختی
دانش آموخته دانشگاه تهران
استفاده از مطالب ارائه شده در این پایگاه، صرفا با ذکر منبع آزاد می باشد.