در این بخش رویکرد انگیزه - فرصت - ابزار برای موفقیتهای تحصیلی معرفی می شود. یادگیری موفق به موارد ذیل نیاز دارد:
یعنی دلایلی برای یاد گرفتن اصولی مطالب |
|
یعنی شرایط هدایت کننده برای یاد گرفتن اصولی مطالب |
|
یعنی روش یادگیری که شما را برای یادگیرنده موثر بودن آماده می کند. |
در تعریف انگیزه عناصر اصلی برای یادگیری موفق عبارتند از:
علاقه داشتن و پیدا کردن ارزشهای شخصی در مطالب. |
|
یعنی خواستن و تحقق بخشیدن به مطلب. |
|
یعنی عقیده داشته باشید که اگر به اندازه کافی تلاش کنید می توانید مطلب را یاد بگیرید و به تهدیدات واکنش نشان بدهید. |
اولین قدم برای تبدیل شدن به یک دانشجو/دانش آموز موفق ایجاد انگیزه یاد گرفتن در خود است.
در تعریف فرصت عناصر اصلی برای یادگیری موفق عبارتند از:
در نظر گرفتن زمان کافی برای مطالعۀ موثر و تنظیم کردن آن زمان برای مطالعه موثر. |
|
ایجاد مکانی که بتوان بدون حواس پرتی و وقفه مطالعه کرد. |
|
ساختن شرایط ذهنی خالی از نگرانی و سرگردانی فکری. |
قدم بعدی برای یادگیری موفق ایجاد شرایط مورد نیاز برای یادگیری تحصیلی است.
در تعریف ابزار تحقیقات اخیر یک دسته بندی موثر از روش های یادگیری را برای بهتر شدن یادگیری تحصیلی عنوان کرده اند. روشهای یادگیری فعالیتهایی هستند که شما در دورۀ یادگیری خود برای بهتر شدن یادگیری بکار می برید. اینها شامل:
1) |
دوباره خواندن یک متن گیج کننده |
2) |
مشخص کردن متن مهم |
3) |
یادگیری کلمات کلیدی و خلاصه کردن مطلب به زبان خودتان |
4) |
خلاصه کردن یا کشیدن نمودار برای نشان دادن نظم مطلب |
5) |
کشیدن نقشه که ساختار یا فرایند را در متن نشان دهد |
6) |
امتحان گرفتن از خود در رابطه با مطلبی که تازه مطالعه کرده اید |
7) |
توضیح دادن مطلب به خود |
8) |
توضیح دادن آن به دیگران و نشان دادن جنبه های مختلف مطلب |
قدم سوم برای یادگیری موفق تسلط یافتن بر موقعیت و ابزارهای یادگیری مطلب بصورت عمیق است. یعنی مجهز شدن با یک مجموعه از روشهای موثر یادگیری که با دانش چگونه و چه زمانی از آنها استفاده شود همراه باشد.
هیچ کس نمی خواهد یک دانشجو یا دانش آموز ناموفق باشد. ولی در هر کلاس درسی دانشجویان و دانش آموزانی وجود دارند که عادتهای غیر موثر مطالعه را در طول سالها ادامه داده اند. عادتهایی که جلوی آنها را از رسیدن به درجات بالای موفقیت تحصیلی که توانایی رسیدن به آن را دارند می گیرد. برخی از این عادتهای غیر موثر در بخشهایی از این کتاب در کنار پیشنهاداتی برای چگونه بکاربردن عادتهای موثر بررسی شده است. دلیل دانشجو/دانش آموزان برای بکار بردن این عادتهای غیرموثر مطالعه چیست؟ دلیلش می تواند این باشد که هیچ فردی هیچگاه، زمانی برای آموزش دادن اینکه چطور یاد بگیرند نگذاشته است. ما بعنوان معلم، دانشجو و دانش آموز تمایل به تمرکز روی چیزی که یادگرفته می شود داریم ولی به ندرت روی طرز یادگیری تمرکز می کنیم. برخی از محققان آموزش و پرورش درباره این بحث کرده اند که آموختن یادگیری (Learning to learn) بخشی از کاری است که ما یادگیری نهان (Covert Learning) می نامیم. ما انتظار داریم که دانشجویان و دانش آموزان یاد بگیرند که چطور مطالعه کنند ولی بندرت به آنها می آموزیم که چطور مطالعه کنند. دانشجویان و دانش آموزان فوق موفق ممکن است خودشان یاد گرفته باشند که چطور بیاموزند یا شخصی آنها را راهنمایی هایی کرده باشد ولی برای بیشتر ما یادگیری یادگرفتن (Learning to learn) بخش اصلی یادگیری نیست. اگر باید عادتهای موثر مطالعه را که به دانش آموز کمک می کنند موفقیتهای تحصیلی خود را به حداکثر برسانید بهبود ببخشید،20 راهبرد مطرح شده در ذیل را باید جدی گرفت. در این بخش این راهبردهای مطالعه و یادگیری مطرح می شوند و در فصل نهم شیوه خود آموزی این راهبردها مورد توجه قرار می گیرند.
سه مرحله برای یادگیری یادگرفتن توسط میر (2019) پیشنهاد شده است. این مراحل شامل راهبرد های انگیزشی (Motivational Strategies)، راهبرد های مدیریت (Management Strategies)، و راهبردهای یادگیری (Learning Strategies) است. اولین گام پرورش راهبردهایی است که اراده (Volition) را برای یادگیری تحریک می کند. این راهبردها در صدد آن هستند که به یادگیرنده کمک کنند تا انگیزش مورد نیاز را برای پذیرش موقعیتهای یادگیری چالش انگیز و پافشاری در آنها ایجاد کند. آنها راهبردهای انگیزشی نامیده می شوند زیرا در جهت دادن اراده لازم برای تلاش مورد نیاز برای فهمیدن مطالب هدف گیری شده اند. این با مولفه انگیزه (Motive) همگام است. دومین گام ایجاد جوّی (Climate) است که به شما بهترین فرصت ممکن را برای یادگیری می دهد. آن را راهبردهای مدیریت می نامیم زیرا آنها کمک می کنند که دانش آموز خود، محیط بیرونی، و توجه خود را مدیریت کند، تا برای تمرکز بر تکلیف یادگیری آماده شود. این با مولفه فرصت (Oportunity) همگام است. سرانجام، سومین گام، مجهز کردن خود با مجموعه ای از تکنیکهای (Technic) نیرومند برای حمایت از یادگیری خود است که می تواند برای معنادار کردن مطالب مورد مطالعه بکار برده شود. اینها را راهبردهای یادگیری می نامند زیرا آنها به یادگیرنده کمک می کنند تا با فرایندهای شناختی عمیق در مطالعه به فعالیت بپردازد؛ که به بازده های یادگیری عمیق منجر خواهد شد. بخصوص، یادگیرنده به راهبردهای یادگیری نیاز خواهد داشت که به او امکان می دهد تا در یادگیری ثمربخش فعالیت کند – که در آن فرایندهای شناختی مناسب مانند توجه به مطالب مناسب در درس (انتخاب کردن) (Selecting)، سازمان دادن ذهنی آن در یک ساختار منسجم که برای یادگیرنده معنادار باشد (سازماندهی) (Organizing)، و ترکیب کردن آن با دانش پیشین مناسب که از حافظه بلند مدت فعال شده است (یکپارچه سازی) (Integrating) به اجرا در می آورد. این با مولفه ابزارها (Tools) همگام می باشد (میر، 2019).